«Երկնքից, աղավնիների տեսքով, աղոթքներ են իջնում»

Եգիպտական մի ֆիլմ եմ դիտել. երիտասարդ կինը փորձում է փակել տան դուռը, բայց ապակուն փոխարինող պաստառը փոքր է, ոնց տեղաշարժում է, դռան մի անկյունը բաց է մնում, ու երեխաները մրսում են: Զոլաքարցի ենթասպայի տանը, ասում են, մի տեղ դուռ չկա, մի տեղ՝ լուսամուտ, մի տեղ ցելոֆան է խփած: Քյարամենց տունն անծածկ է, խոնավ, հատակը` հողե... Իրենց չապրած կյանքն այս տղաները հայրենիքին տվեցին: Հիմա երկրիս դուռն ու լուսամուտը, թվում է, տեղ-տեղ ցելոֆանից են, տանիքը` անծածկ: Մի տեղ դուռ չկա, մի տեղ՝ լուսամուտ: Բաց տանիքից` երկնքից, աղավնիների տեսքով, աղոթքներ են իջնում. քսանվեցն են, քառասունչորսը, յոթանասունը կամ ավելին...
Մեր թաղամասում երեք հերոս կա: Մեր բակի հերոսը դեռ երեկ բակը լցնում էր խաղալիք մեքենայի անիվների բզզոցով: Հիմա զինվորական քայլերգի հնչյուններն են տարածվում բակով մեկ: Մայրն ասում է` հերոս չեմ ուզում, տղայիս եմ ուզում: Մենք զոհ չենք ասում, զինվոր չենք ասում: Ասում ենք` մեր հերոսները: Մեր հերոսներին անուններով գիտենք ու սխրանքներով` տանկերի հերն անիծող, ուղղաթիռ խփող, հրամանատարին չլքող...
Հեռուստատեսությամբ հաղորդում են փոխանակած մարմինների անարգման մասին, չբացառելով, որ հայ զինվորների մահը վրա է հասել խոշտանգման պատճառով: Ես մտածում եմ, որ մայրերը դեռ երկար ժամանակ հեռուստացույց չեն նայի: Երկար ժամանակ Երևանի տոնը չենք նշի: Սուգ չենք հայտարարի: Բոլորն են սգում: Հիշում և հպարտանում: Մեր քաղաքն անիմաստ պաստառներով չենք զարդարի: Կենդանի պատով մեզ մեզնից չենք պաշտպանի: Տոնածառ չենք ջարդի: Մայրերին չենք քաշքշի: Երկիրը չենք թալանի: Ասֆալտը չենք ուտի:
Քսաներկու տարի ձգվող ժամանակավոր զինադադարը մեզ ոչինչ չսովորեցրեց:
Քառօրյա պատերազմ էր պետք` մեր հողին սպառնացող վտսնգը հասկանալու համար: Մեր դուռն ու տանիքը ծածկելու համար: Մեր արյան մեջ ապրող հայրենիքը զգալու համար: Մեր միջի հերոսին ճանաչելու համար: Ո՞վ էր ասում՝ հերոսների ժամանակն անցել է: Հերոսի ժամանակը դեռ գալու է: Հայաստանը Հերոսի հայրենիք է:

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Լուսանկարը՝ Դավիթ ՇԻՐԻՆՅԱՆԻ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ